1 Rulo Karton Kaç Kg? (Formüller, Örnekler ve Beklenmedik Bağlantılarla)
Karton ve kâğıdın dünyasına tutkuyla bağlı bir yazar olarak, hep aynı soruyla karşılaşıyorum: “1 rulo karton kaç kg?” Bu soru aslında göründüğünden daha fazlası. Çünkü tek bir rulo, üretim hattından lojistiğe, iş güvenliğinden e-ticarete, hatta perakende reyonlarının düzenine kadar uzanan bir zincirin düğümü gibi. Gel, bu düğümü birlikte sabırla çözelim; sıcak bir kahve ve samimi bir sohbet eşliğinde.
—
Rulo Kartonun Ağırlığını Belirleyen 4 Ana Değişken
Bir rulonun kilosu sabit değildir; dört temel parametreye göre değişir:
1. Genişlik (W): Rulonun enini ifade eder (metre).
2. Uzunluk (L): Kâğıdın toplam sarım boyu (metre).
3. Gramaj (GSM): Metrekare başına gram cinsinden ağırlık (g/m²).
4. Gövde/Fire Faktörleri: Kenar kırpma, nem oranı ve çekme gibi üretim-teslim farkları (genelde %1–3).
Kısa cevap: Aynı gramaj ve uzunlukta, genişliği 1 m olan bir rulo; genişliği 1,2 m olanla kıyaslandığında %20 daha ağırdır. Çünkü ağırlık doğrudan yüzey alanıyla (W × L) orantılıdır.
—
“Kaç Kilo?”yu Dakikada Hesaplatan Basit Formül
Temel formül:
Ağırlık (kg) = (Genişlik (m) × Uzunluk (m) × Gramaj (g/m²)) ÷ 1000
1000’e bölmemizin nedeni: gramı kiloya çevirmek.
Nem/norma farkı için istersen %2 pay ekleyebilirsin.
Örnek 1 (liner kâğıt):
W = 1,00 m
L = 500 m
GSM = 200 g/m²
Ağırlık = (1,00 × 500 × 200) ÷ 1000 = 100 kg
Örnek 2 (daha ağır karton):
W = 1,20 m
L = 400 m
GSM = 300 g/m²
Ağırlık = (1,20 × 400 × 300) ÷ 1000 = 144 kg
Örnek 3 (hafif, uzun metraj):
W = 0,80 m
L = 900 m
GSM = 120 g/m²
Ağırlık = (0,80 × 900 × 120) ÷ 1000 = 86,4 kg
> Hızlı kural: 1 m genişlik × 100 m uzunluk × 100 g/m² ≈ 10 kg. Buradan kafadan çarpıp oranlayabilirsin.
—
“Uzunluğu Bilmiyorum, Sadece Çap Belli” Diyenlere: Çapla Yaklaşık Hesap
Bazı durumlarda rulonun dış çapı (D), iç çapı (d, yani karton boru) ve kalınlık (t) bilinir. O zaman yaklaşık uzunluk şöyle hesaplanır:
Uzunluk (m) ≈ (π × (D² − d²)) ÷ (4 × t)
D ve d: metre cinsinden çap
t: metre cinsinden tabaka kalınlığı (kalın kartonlarda mm → m çevir)
Uzunluğu bulduktan sonra, yukarıdaki Ağırlık = W × L × GSM / 1000 formülünü uygula. (Bu yöntem, sıkılık/nem farklarından ötürü yaklaşık sonuç verir.)
—
Bugün: Depoda Ağırlık, Operasyonda Verim
Lojistik & Ergonomi:
100–200 kg bandındaki rulolar paletle taşınır; forklift kapasitesi ve zemin dayanımı planlanır.
İş güvenliği için tek kişiyle devrilme riski olan ağırlıklar yasaktır; iki kişi/ekipmanla taşıma şarttır.
Dar alanlı depolarda rulo ağırlıkları, raf planına ve istif yüksekliğine doğrudan etki eder.
E-ticaret & Dalgalanan Talep:
Kampanya dönemlerinde metrajlar uzar, kilogram başı maliyet avantajı sağlanır.
Rulo ağırlığı arttıkça bobin değişim sayısı azalır; üretim hattı daha az durur ve verim artar.
Sürdürülebilirlik:
Aynı metrajı daha yüksek gramajla almak, kaliteyi sabitleyebilir; ancak taşıma kaynaklı emisyon artabilir.
Talebe göre doğru ağırlık seçimi, atığı ve enerji tüketimini düşürür.
—
Yarın: Akıllı Sensörler ve Veriyle Yönetilen Rulolar
Akıllı çekirdek sensörleri ve IoT etiketleri ile rulo; kalan metrajını, nem oranını ve ağırlığını gerçek zamanlı raporlayacak. ERP sistemleri ile konuşan bu veriler:
Bobin değişim zamanını önceden haber verecek,
En uygun istif ve taşıma rotasını önerecek,
Hatta otomatik sipariş tetiklemeleri ile tedarik zincirini akıcı tutacak.
Bu tablo, sadece kilogramı bilmekten öte; kilogram verisini yöneten işletmelerin fark yaratacağı bir geleceğe işaret ediyor.
—
Beklenmedik Alanlarla Bağlantılar
Müzik festivalleri & etkinlik yönetimi: Kısa süreli kurulup hızla toplanan alanlarda, rulo kartonla yapılan yönlendirme/dolgu malzemeleri; ağırlık/taşıma planı sayesinde daha az araç ve personelle yönetilebilir.
Robotik depolar: Otonom taşıyıcılar için maksimum yük kritik; rulo ağırlığı doğru modellenmezse rota optimizasyonu bozulur.
Perakende görsel düzenleme: Sezonluk vitrinlerde kullanılan kraft kaplamalar, doğru ağırlıkla sarkma ve yırtılmayı azaltır.
İş sağlığı: Bel ve bilek yaralanmalarının önemli kısmı “bir kerelik” ağır kaldırmalardan gelir; rulo ağırlığını bilmek, kaldırma limitlerini (ör. 15–25 kg aralığı) aşmamayı sağlar.
—
Hızlı Referans Tablosu (Yaklaşık)
1,0 m genişlik · 300 m uzunluk · 150 g/m² → ~45 kg
1,2 m genişlik · 500 m uzunluk · 200 g/m² → ~120 kg
0,8 m genişlik · 800 m uzunluk · 100 g/m² → ~64 kg
1,4 m genişlik · 400 m uzunluk · 250 g/m² → ~140 kg
> Not: Nem, kenar fireleri ve çekme payı için %1–3 ek tolerans bırak.
—
Doğru Ruloyu Seçmek İçin 5 Pratik İpucu
1. Gramajı ihtiyaca göre belirle: Kırılma/katlanma direnci gerekiyorsa yüksek GSM; hafif paketleme için düşük GSM.
2. Makine enine göre genişlik: Kesimsiz ve firesiz çalış, hem maliyet hem çevre kazanır.
3. Hattın maksimum bobin ağırlığına uy: “Daha az değiştiririm” düşüncesi, ekipman limitlerini aşmamalı.
4. Nem takibi: Nemli rulo ağır gelir, baskı/laminasyonda sorun çıkarır.
5. Stok rotasyonu: Ağır rulolar altta, hafif rulolar üstte; ilk giren ilk çıkar kuralı.
—
Sohbeti Açalım
Senin rulolarının tipik genişlik–uzunluk–gramaj kombinasyonu nedir?
Çap verin mi var, yoksa metraj mı? İstersen formülle tahmini ağırlığı birlikte çıkaralım.
Verimi artırmak için daha ağır tek rulo mu, yoksa daha hafif çoklu rulo mu tercih ediyorsun?
—
Son Söz
“1 rulo karton kaç kg?” sorusunun cevabı tek bir rakam değil; genişlik, uzunluk ve gramajın akıllıca birleşimi. Bugün doğru hesapla operasyonda fark yaratabilir, yarın sensörlerle bu bilgiyi otomasyona taşıyabilirsin. Şimdi söz sende: Kendi değerlerinle kaç kiloyu hedefliyorsun?